Ook oppervlaktewater is een bruikbare bron van milieuvriendelijke energie, al is deze energiebron vanwege de lage watertemperaturen in de winter en de vereiste grootte van het oppervlak in Nederland minder goed bruikbaar.

Gesloten collector of open bron
Om warmte aan oppervlaktewater te onttrekken, kan zowel gebruik worden gemaakt van een gesloten oppervlaktewatercollector als van een open bron. Een oppervlaktewatercollector is een gesloten leidingcircuit waar een vorstvrij mengsel van water en een antivriesmiddeloplossing doorheen wordt gepompt om laagwaardige warmte te onttrekken aan het water van bijvoorbeeld een rivier, een kanaal, een meer of de zee. Bij een open bron wordt oppervlaktewater via een filter door een platenwarmtewisselaar gepompt, waarbij de warmtewisselaar de laagwaardige warmte aan het oppervlaktewater onttrekt.

De warmtepomp waardeert deze warmte op tot een bruikbare temperatuur voor het leveren van verwarming en/of het produceren van warmtapwater. Het is uiteraard van belang dat de oppervlaktewatercollector voldoende warmte aan het water kan onttrekken. Diep of stromend water geeft hierbij het beste resultaat.